Dziś pod lupę bierzemy mowę zależną, czyli angielską “reported speech”. Jest to taki element języka, w którym cytujemy/relacjonujemy/referujemy cudzą wypowiedź, bądź odwołujemy się do niej. Znajdziemy ją w pokaźnych ilościach nie tylko na egzaminach (jest to zdecydowanie lubiane zagadnienie podczas sprawdzania wiedzy na testach, gdyż angażuje przesunięcie czasów). Często pojawia się również w reportażach np.
-
The head of Primary School No. 15 in Warsaw admitted that he was proud of the results of his students' matura exams. – Dyrektor Szkoły Podstawowej nr. 15 w Warszawie przyznał, że jest dumny z wyników egzaminów maturalnych swoich uczniów.
A także jako element narracji w książkach. Oraz pssst… podczas plotkowania ;)
-
Ania said that Sara had a new boyfriend. – Ania powiedziała, że Sara ma nowego chłopaka.
A teraz zajrzyjmy głębiej do środka tego zagadnienia. Pokażemy, jak krok po kroku konstruować zdania z użyciem mowy zależnej.
Statements
Zacznijmy od cytatu z książki J.K. Rowling. Harry Potter, the boy who lived, said:
He said that he didn’t go looking for trouble, it usually found him.
A teraz spójrzmy na te dwa zdania i zastanówmy się nad różnicą:
- "I don’t go looking for trouble, trouble usually finds me." Said Harry.
- Harry said that he didn’t go looking for trouble, it usually found him.
Pierwsze zdanie jest przykładem mowy niezależnej, czyli direct speech, natomiast drugie jest przekształceniem zdania oryginalnego na mowę zależną, reported speech.
Na podstawie drugiego zdania można zauważyć, że podstawowym elementem konstrukcji są słowa, które wprowadzają do mowy zależnej, zwane reporting verbs (tutaj: “he said”). Gdy reporting verbs występują w czasie przeszłym (Past Simple, Past Continuous), wymuszają one zastosowanie następstwa czasów w dalszej części zdania. Oznacza to, że czas w zdaniu podrzędnym cofa się o jeden, zgodnie z zasadami przedstawionymi w poniższej tabeli:
Jeżeli w zdaniu występują wyrażenia czasowe (time expressions) bądź zaimki (pronouns), także należy je odpowiednio zmienić.
- John: "I studied for my test yesterday."
- John said that he had studied for his test the day before.
W tym przypadku, wyrażenie “my test” w zdaniu wyjściowym, w mowie zależnej zamienia się na “his test”. W tabeli podajemy kilka innych przekształceń.
